Sự xuất hiện của các mô hình ngôn ngữ lớn (LLMs) như ChatGPT đã mang đến cả cơ hội to lớn và thách thức độc đáo trong việc viết lách và nghiên cứu học thuật. Một trong những lo ngại cấp bách nhất là làm thế nào để trích dẫn đúng cách những công cụ AI này theo các kiểu trích dẫn đã được thiết lập, cụ thể là kiểu của Hiệp hội Tâm lý Hoa Kỳ (APA). Vì ChatGPT tạo ra văn bản dựa trên các tập dữ liệu và thuật toán khổng lồ, thay vì tư duy con người nguyên bản, việc hiểu cách để ghi nhận công lao khi cần thiết là rất quan trọng để duy trì tính trung thực và minh bạch trong học thuật. Bài viết này nhằm cung cấp một hướng dẫn toàn diện về việc trích dẫn ChatGPT theo kiểu APA, đề cập đến các tình huống khác nhau và cung cấp các ví dụ thực tiễn để đảm bảo rằng các trích dẫn của bạn đúng và đạo đức.
Anakin AI
Việc trích dẫn đúng bất kỳ nguồn nào, bao gồm cả nội dung do AI tạo ra, là điều rất quan trọng trong các bối cảnh học thuật và chuyên nghiệp. Nó ghi nhận đóng góp của người khác, tránh đạo văn, và cho phép người đọc xác minh thông tin được trình bày. Đối với trường hợp của ChatGPT, việc trích dẫn đặc biệt quan trọng vì các phản hồi do mô hình tạo ra dựa trên sự tương tác phức tạp của các thuật toán và khối lượng dữ liệu khổng lồ được thu thập từ nhiều nguồn khác nhau. Điều quan trọng là phải làm rõ rằng mặc dù các cụm từ cụ thể có thể là mới, nhưng kiến thức cơ bản thường xuất phát từ các tác phẩm khác. Trích dẫn ChatGPT làm rõ bản chất của tài liệu nguồn, phân biệt nó với tư duy nguyên bản hoặc nghiên cứu chính được thực hiện bởi tác giả. Sự minh bạch này nâng cao độ tin cậy của tác phẩm của bạn và cho phép người đọc hiểu được giới hạn và tiềm năng thiên lệch của nội dung do AI tạo ra. Hơn nữa, khi công nghệ AI tiếp tục phát triển, việc thiết lập các thực tiễn trích dẫn rõ ràng sẽ là cần thiết để duy trì các tiêu chuẩn đạo đức trong nghiên cứu và viết học thuật.
Khi trích dẫn các công cụ AI như ChatGPT theo kiểu APA, cần tuân thủ một số nguyên tắc chung. Đầu tiên và quan trọng nhất, xem ChatGPT như một nguồn thứ cấp, tương tự như cách bạn sẽ trích dẫn thông tin bạn học được từ sách giáo khoa hoặc bách khoa toàn thư. Ghi nhận rằng thông tin không phải là nghiên cứu nguyên bản mà là sự tổng hợp của kiến thức hiện có. Cung cấp đủ thông tin trong trích dẫn của bạn để người đọc có thể hiểu được nguồn gốc của thông tin. Điều này bao gồm việc xác định mô hình AI cụ thể được sử dụng (ví dụ, ChatGPT-4) và ngày bạn truy cập thông tin. Hãy cụ thể nhất có thể về phiên bản của mô hình và ngày tương tác, do các mô hình AI luôn được cập nhật và cải tiến. Sự cụ thể này giúp đảm bảo rằng người đọc của bạn có thể tái tạo kết quả của bạn hoặc hiểu bối cảnh trong đó thông tin được tạo ra. Cuối cùng, mục tiêu là minh bạch về việc sử dụng AI và ghi nhận công lao khi cần thiết, đồng thời thừa nhận giới hạn của công nghệ.
Các trích dẫn trong văn bản là các tham chiếu ngắn gọn trong nội dung bài viết của bạn dẫn người đọc đến trích dẫn đầy đủ trong danh sách tham khảo. Khi trích dẫn ChatGPT theo kiểu APA trong văn bản của bài viết, bạn thường sẽ bao gồm tên của mô hình AI, năm tương tác và, nếu có liên quan, một đặc điểm xác định cụ thể của tương tác. Ví dụ, nếu bạn đã hỏi ChatGPT một câu hỏi và nhận được câu trả lời, bạn sẽ trích dẫn AI như là tác giả. Hướng dẫn của APA khuyến nghị cung cấp càng nhiều bối cảnh càng tốt, vì vậy nếu bạn đề cập đến các chi tiết từ việc sử dụng ChatGPT, bạn có thể thêm các cụm từ như "Theo ChatGPT của OpenAI (2023)..." hoặc "Khi được hỏi về tác động của biến đổi khí hậu đến sản lượng nông nghiệp, ChatGPT (2023) cho biết...". Các dấu ngoặc đơn có thể được sử dụng để bao gồm năm, như vậy, (ChatGPT của OpenAI, 2023). Hình thức trích dẫn này nhanh chóng định hướng người đọc đến nguồn thông tin mà không làm gián đoạn dòng chảy của bài viết của bạn. Hãy cân nhắc thông tin nào là quan trọng để truyền đạt nguồn gốc của văn bản của bạn một cách chính xác và ngắn gọn.
Tạo một mục danh sách tham khảo đúng cách là rất quan trọng để cung cấp cho người đọc thông tin chi tiết về nguồn mà bạn đã trích dẫn trong văn bản. Định dạng cơ bản để trích dẫn ChatGPT trong danh sách tham khảo bao gồm việc đề cập đến tác giả (thường sẽ là tên của tổ chức đứng sau AI, chẳng hạn như "OpenAI"), ngày của tương tác, tiêu đề hoặc mô tả của nội dung được tạo ra và URL của nguồn. Kiểu APA khuyến nghị tạo tham chiếu dựa trên định dạng của giao tiếp cá nhân. Do đó, tham chiếu sẽ không được đưa vào phần tham khảo. Ví dụ, ChatGPT của OpenAI (giao tiếp cá nhân, 2023) đã tạo ra một tóm tắt về vật lý lượng tử. Ngoài ra, hãy cung cấp câu lệnh cho ChatGPT trong bài viết của bạn để cho thấy bạn đã nhận được thông tin này từ AI nhằm duy trì tính minh bạch. Đối với bất kỳ nội dung nào được tạo ra bởi ChatGPT, việc bao gồm câu lệnh đã sử dụng để tạo ra phản hồi giúp người đọc hiểu được bối cảnh và giới hạn của thông tin đã cung cấp.
Hãy khám phá một vài ví dụ chi tiết để minh họa cách ChatGPT có thể được trích dẫn trong các tình huống khác nhau.
Những ví dụ này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cụ thể và cung cấp bối cảnh khi trích dẫn AI, bất kể đó là cho các tóm tắt, điểm chính hay mã. Đối với tất cả các loại thông tin được trích xuất này, hãy nhớ làm rõ trong tác phẩm viết của bạn rằng bạn đã liên hệ với ChatGPT để có thông tin yêu cầu.
Phần quan trọng nhất của việc trích dẫn ChatGPT là cung cấp câu lệnh đã được sử dụng để có được nguồn. Ghi chép câu lệnh đã sử dụng để tạo ra phản hồi là rất quan trọng cho tính minh bạch và khả năng tái tạo. Bao gồm câu lệnh chính xác mà bạn đã cung cấp cho ChatGPT. Điều này giúp người đọc hiểu bối cảnh của nội dung do AI tạo ra và đánh giá tính liên quan và độ tin cậy của nó. Ví dụ, nếu bạn đang nghiên cứu tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tâm thần, bạn có thể bao gồm một câu lệnh như "Tóm tắt nghiên cứu về mối quan hệ giữa việc sử dụng mạng xã hội và lo âu ở thanh thiếu niên." Bằng cách cung cấp câu lệnh này, bạn cho phép người đọc hiểu được trọng tâm cụ thể của câu hỏi của bạn và phạm vi phản hồi của ChatGPT. Nếu không có câu lệnh, người khác đọc tác phẩm của bạn sẽ không thể hiểu thông tin trong dự án của bạn một cách chính xác.
Ngoài việc tuân thủ các quy tắc trích dẫn APA, có nhiều thực hành tốt nhất mà bạn có thể áp dụng để nâng cao việc sử dụng công cụ AI một cách đạo đức và hiệu quả như ChatGPT trong công việc học thuật của bạn. Hãy xem xét việc sử dụng AI như một công cụ để brainstorming, tóm tắt hoặc tạo các bản nháp ban đầu, nhưng luôn xem xét và sửa đổi nội dung do AI tạo ra để đảm bảo tính chính xác, rõ ràng và tính nguyên bản. Không bao giờ dựa hoàn toàn vào ChatGPT cho công việc của bạn. Để nâng cao dự án của bạn, luôn kiểm tra thông tin, thực hiện nghiên cứu lần lượt và tương tác với tài liệu một cách phản biện. Rất quan trọng để duy trì tiếng nói và quan điểm của riêng bạn trong viết lách thay vì đơn giản là sao chép đầu ra của trí tuệ nhân tạo. Hãy minh bạch trong phần phương pháp của bạn về việc sử dụng công cụ AI, giải thích mục đích và các giới hạn cụ thể của việc sử dụng chúng. Bạn nên minh bạch khi sử dụng các công cụ AI.
Các hướng dẫn của kiểu APA đang liên tục phát triển để giải quyết những thách thức mà các công nghệ mới như AI mang lại. Khi các mô hình AI trở nên tinh tế hơn và được tích hợp vào quy trình nghiên cứu và viết lách, chúng ta có thể mong đợi các hướng dẫn sẽ trở nên cụ thể và toàn diện hơn. Các hướng dẫn trong tương lai có thể bao gồm các sắc thái xung quanh các phiên bản mô hình, tập dữ liệu cụ thể được sử dụng để đào tạo mô hình, hoặc mức độ chỉnh sửa và điều chỉnh mà nhà nghiên cứu áp dụng cho nội dung do AI tạo ra. Điều quan trọng là luôn cập nhật về các hướng dẫn APA mới nhất và điều chỉnh thực hành trích dẫn của bạn tương ứng. Bằng cách liên tục làm rõ sự hiểu biết của bạn và áp dụng các phương pháp trích dẫn phù hợp khi sử dụng AI, bạn có thể giúp đóng góp vào việc duy trì sự trung thực học thuật trong một thế giới công nghệ đang thay đổi.
Để biết thêm thông tin và hỗ trợ, bạn có thể tham khảo trang web chính thức của APA Style hoặc Sổ tay Công bố của APA. Nhiều tài nguyên trực tuyến, chẳng hạn như các trung tâm viết tại các trường đại học và hướng dẫn kiểu, cũng cung cấp hướng dẫn cụ thể về việc trích dẫn các công cụ AI theo kiểu APA. Khi có bất kỳ nghi ngờ nào, luôn có thể liên hệ với giáo sư hoặc người hướng dẫn của bạn để được làm rõ về các yêu cầu trích dẫn cụ thể cho các bài tập của bạn. Bằng cách tận dụng những tài nguyên này, bạn có thể đảm bảo rằng các trích dẫn của bạn là chính xác, có đạo đức và phù hợp với các khuyến nghị mới nhất của APA. Hãy nhớ duy trì sự rõ ràng, minh bạch và cung cấp thông tin trong tác phẩm viết của bạn và tác phẩm của bạn cần phải đạt yêu cầu của bạn.
